Эсты Змест Найстаражытнейшае насельніцтва Эстоніі | Эстыі антычных аўтараў | Сярэдневяковыя эсты | Зноскі Спасылкі | НавігацыяThe Uralic language family: facts, myths and statisticsТацыт. Пра паходжанне германцаў і месцазнаходжанне Германіі
Фіна-ўгорскія народыНароды ЭстонііСярэдневяковая ЭстоніяСтаражытныя народы
лацінскіхЭстоніічудзьКундакундаскай археалагічнай культурынеалітычныя народынарвскай культурыВіслыТацытамПра паходжанне германцаў і месцазнаходжанне Германіізаходніх плямёнаўстаражытных балтаўбурштынуРымскую імперыюБурштынавым шляхугерманскагаКасіядорІарданамГерманарыхаГенрыха ЛатвійскагаостЭстландэст.
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eне паказвацьu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="be" dir="ltr"u003Eu003Ccenteru003Eu003Cspan class="plainlinks"u003EСачыце за Беларускай Вікіпедыяй на u003Ca href="https://www.facebook.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/be.wikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Twitter.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/14px-Twitter.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/21px-Twitter.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/db/Twitter.svg/28px-Twitter.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://twitter.com/#!/be_wikipedia"u003ETwitteru003C/au003Eu003C/bu003E, u003Ca href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Instagram.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/14px-Instagram.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/21px-Instagram.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Instagram.svg/28px-Instagram.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.instagram.com/be.wikipedia/"u003EInstagramu003C/au003Eu003C/bu003E і u003Ca href="http://vk.com/be.wikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="V Kontakte Russian V.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/14px-V_Kontakte_Russian_V.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/21px-V_Kontakte_Russian_V.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/V_Kontakte_Russian_V.png/28px-V_Kontakte_Russian_V.png 2x" data-file-width="415" data-file-height="415" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="http://vk.com/be.wikipedia"u003EУ Кантакцеu003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/spanu003E! u003Cbr /u003EТаксама ёсць старонка u003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EWikimedia Community User Group Belarusu003C/au003E на u003Ca href="/wiki/Wikimedia_Community_User_Group_Belarus" title="Wikimedia Community User Group Belarus"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/groups/1645396869043051/"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003Eu003C/centeru003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
Эсты
Jump to navigation
Jump to search
Эсты на французскай карце 1685 года
Э́сты (лац. Aesti) — прынятая ў заходнееўрапейскіх (пераважна лацінскіх) крыніцах назва сярэдневяковага насельніцтва сучаснай Эстоніі[1]. У старажытнарускіх крыніцах ёй адпавядае экзаэтнонім «чудзь».
Змест
1 Найстаражытнейшае насельніцтва Эстоніі
2 Эстыі антычных аўтараў
3 Сярэдневяковыя эсты
4 Зноскі
5 Спасылкі
Найстаражытнейшае насельніцтва Эстоніі |
Найстаражытнейшымі знаходкамі на тэрыторыі Эстоніі з'яўляюцца артэфакты, знойдзеныя ў час археалагічных раскопак паселішчаў Пулі і Кунда, якія адносяцца да кундаскай археалагічнай культуры. Ім на змену прыйшлі неалітычныя народы нарвскай культуры. Этнічная прыналежнасць ні тых, ні іншых не вядомая.
Эстыі антычных аўтараў |
Aestii каля Віслы (суседзі відыварыяў) — народ, згаданы Тацытам у трактаце «Пра паходжанне германцаў і месцазнаходжанне Германіі»:
Эстыі пакланяюцца прамаці багоў і як знак адрознення свайго культу носяць на сабе выявы вепрукоў; яны ім замяняюць зброю і ахоўваюць тых, хто шануе багіню, нават у гушчы ворагаў. Меч у іх — рэдкасць; ужываюць жа яны часцей за ўсё колле. Збожжа і іншыя плады зямныя вырошчаюць яны старанней, чым прынята ў германцаў з уласцівай ім нядбайнасцю. Больш таго, яны абшнырваюць і мора і на беразе, і на водмелях адзіныя з усіх збіраюць бурштын, які самі яны называюць глезам.[2]
Мяркуючы па апісанні, эстыі — адно з заходніх плямёнаў старажытных балтаў, якое займалася зборам бурштыну і яго экспартам у Рымскую імперыю па Бурштынавым шляху. Прыведзеная Тацытам назва бурштыну на мове эстаў, glesum, верагодна, германскага паходжання (пар. гоц. glas, англ. glass).
Няма падстаў атаясамляць з эстонцамі тых эстаў, да якіх звяртаўся ў 537 г. з прамовай Касіядор, а таксама народ айстаў (Hestii), які згадвае Іарданам у якасці даннікаў Германарыха. Згадкі эстаў у антычных аўтараў такія кароткія, што дакладна вызначыць арэал іх рассялення не ўяўляецца магчымым.
Сярэдневяковыя эсты |
Гістарычныя вобласці Эстоніі
Эсты як народ фіна-ўгорскага паходжання (г.зн. эстонцы) упершыню апісаны ў лівонскіх хроніках XIII стагоддзя (у прыватнасці, у Генрыха Латвійскага). Іх назву, атрыманую ў спадчыну ад антычных лацінскіх пісьменнікаў, сярэдневяковыя аўтары памылкова разумелі як утвораную ад тэрміна «ўсход», «ост» (гэта значыць «Усходняя зямля» — Эстланд).
Сучасныя эстонцы ўзялі гэты кніжны тэрмін для абазначэння сваёй нацыі толькі з XIX стагоддзя (у перыяд «нацыянальнага адраджэння»). У мясцовай традыцыі лац. Aesti ператварылася ў «ээстласед». Да гэтага яны сябе называлі «маарахвас» (эст.: maarahvas, літар. «народ зямлі»).
Зноскі
↑ Marcantonio, Angela (2002). The Uralic language family: facts, myths and statistics. Oxford, UK: Blackwell. pp. 21–23. ISBN 0-631-23170-6. http://books.google.com/?id=Cp-tB08yd2EC&pg=PA21.
↑ Тацыт. Пра паходжанне германцаў і месцазнаходжанне Германіі
Спасылкі |
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Эсты- Эсты // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) — СПб., 1890—1907.
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме ЭстыКатэгорыі:
- Фіна-ўгорскія народы
- Народы Эстоніі
- Сярэдневяковая Эстонія
- Старажытныя народы
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.128","walltime":"0.183","ppvisitednodes":"value":883,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":7905,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":2201,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":13,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":2195,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 132.794 1 -total"," 52.06% 69.138 1 Шаблон:Commons"," 47.62% 63.243 2 Шаблон:Wikidata"," 27.07% 35.941 1 Шаблон:Зноскі"," 24.75% 32.871 1 Шаблон:Reflist"," 19.52% 25.922 1 Шаблон:Cite_book"," 14.79% 19.645 1 Шаблон:Citation/core"," 9.26% 12.301 1 Шаблон:ВТ-ЭСБЕ"," 6.55% 8.699 1 Шаблон:Lang-et"," 5.81% 7.721 1 Шаблон:Кніга"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.023","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":1000530,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1306","timestamp":"20190413151518","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":106,"wgHostname":"mw1256"););
